พัฒนาการทางภาษาและคำแนะนำสำหรับเด็กที่มีพัฒนาการทางภาษาล่าช้า

พัฒนาการทางภาษาและคำแนะนำสำหรับเด็กที่มีพัฒนาการทางภาษาล่าช้า

HIGHLIGHTS:

  • Expressive language คือ ความสามารถในการแสดงออกทางภาษาผ่านการมองเห็น เช่น การเขียนสัญลักษณ์ ท่าทางการแสดงออก เป็นต้น และผ่านการได้ยินโดยการพูด
  • Receptive language คือ ความสามารถในการเข้าใจ รู้ภาษาที่ผู้อื่นแสดงออกมาผ่านการมองเห็น คือ เข้าใจภาษาท่าทาง สัญลักษณ์ต่างๆ ความสามารถในการอ่านและฟัง

พัฒนาการทางภาษาและคำแนะนำสำหรับเด็กที่มีพัฒนาการทางภาษาล่าช้า

พัฒนาการทางภาษา มีความสำคัญในขบวนการสื่อสาร ซึ่งเป็นพื้นฐานสำหรับการเรียนรู้เพิ่มเติม การพัฒนาสติปัญญาในการแก้ไขปัญหาต่างๆ การเข้าสังคม และการอยู่ร่วมกันกับผู้อื่น ซึ่งภาษาแบ่งเป็น/ด้านหลักๆ คือ

  1. Expressive language คือ ความสามารถในการแสดงออกทางภาษาผ่านการมองเห็น เช่น การเขียนสัญลักษณ์ ท่าทางการแสดงออก เป็นต้น และผ่านการได้ยินโดยการพูด
  2. Receptive language คือ ความสามารถในการเข้าใจ รู้ภาษาที่ผู้อื่นแสดงออกมาผ่านการมองเห็น คือ เข้าใจภาษาท่าทาง สัญลักษณ์ต่างๆ ความสามารถในการอ่านและฟัง
อายุ (เดือน) พัฒนาการ
0-3 เดือน
  • ตอบสนองต่อเสียง เช่น ร้อง สะดุ้ง
  • ยิ้มตอบ
  • ส่งเสียงโดยเปล่งมาจากคอคล้ายเสียงสระ เช่น อูอู (cooing)
4-6 เดือน
  • หันหาที่มาของเสียง
  • หัวเราะเสียงดัง
  • เล่นเสียงโดยมีความดังและระดับเสียงที่แตกต่างกัน
  • เล่นเสียงเกิดเป็นเสียงพยัญชนะ เช่น บาบา ปาปา มามา ดาดา เป็นต้น
7-9 เดือน
  • ตอบสนองเมื่อถูกเรียกชื่อ เช่น หยุดฟัง หันมอง
  • มองหาที่มาของเสียง
  • ใช้ท่าทาง หรือ ส่งเสียงเรียกให้ผู้ใหญ่สนใจ
  • ส่งเสียงยังไม่เป็นคำ แต่เป็นทำนองคล้ายคำ วลี หรือประโยคตามผู้ใหญ่
10-12 เดือน
  • เข้าใจคำสั่งห้าม “ไม่” “หยุด”
  • มองตามสิ่งที่ผู้ใหญ่ชี้ชวนให้ดู
  • ทำตามคำสั่งง่ายๆได้ โดยมีท่าทางประกอบ เช่น Bye bye ส่งจูบ
  • ส่ายหน้าหรือพยักหน้าเพื่อตอบคำถาม
  • เรียก “พ่อ” หรือ “แม่” ได้อย่างถูกต้อง
  • เริ่มพูดเป็นคำเดี่ยวที่มีความหมาย
13-15 เดือน
  • ทำตามคำสั่ง 1 ขั้นตอน โดยไม่ต้องมีท่าทางประกอบ
  • ชี้คนหรือสิ่งของที่คุ้นเคยได้ถูก
  • พูดเป็นคำที่มีความหมายปนกับการส่งเสียงที่ไม่เป็นคำ
  • ชี้ชวนให้ผู้อื่นมองตามสิ่งที่คนเองสนใจ
  • พูดได้เป็นคำเดี่ยว 4-6 คำ
16-18 เดือน
  • ชี้อวัยวะได้ 1-3 ส่วน
  • พูดเป็นคำเดี่ยวได้ 10-20 คำ
  • เล่นเลียนเสียงสิ่งแวดล้อมซ้ำๆ เช่น เสียงรถ เสียงสัตว์ร้อง เป็นต้น
  • บอกความต้องการง่ายๆได้ เช่น เอา, ไป
19-24 เดือน
  • ทำตามคำสั่ง 2 ขั้นตอน
  • พูดเป็นคำเดี่ยวได้ประมาณ 50 คำ
  • ถามคำถาม “อะไร”
  • เริ่มพูดเป็น 2 คำติด เช่น ไปเที่ยว
25-36 เดือน
  • รู้เพศ อายุ
  • เข้าใจหน้าที่ของสิ่งของ
  • บอกชื่อตัวเองได้
  • ถามคำถาม “ใคร” “ที่ไหน”
  • เริ่มพูดเป็นประโยค 3คำติด
  • พูดให้คนไม่คุ้นเคยฟังเข้าใจได้ร้อยละ 75
3-4 ปี
  • เข้าใจการเปรียบเทียบ ของขนาด ความยาว สี
  • รู้จัก 4 สี
  • เข้าใจเหตุผลเมื่ออธิบายง่ายๆได้
  • รู้จักการจัดหมวดหมู่สัตว์ ของกิน ของใช้
  • พูดเล่าเรื่องง่ายๆได้
  • ตอบคำถาม “เมื่อไร” “ทำไม” “อย่างไร” ได้
  • สามารถสนทนาโต้ตอบ กลับไปกลับมาในเรื่องเดียวกันได้ช่วงสั้นๆ
  • พูดชัดเจนพอให้คนไม่คุ้นเคยฟังเข้าใจได้ทั้งหมด

เกณฑ์ที่บ่งชี้ว่าเด็กอาจมีปัญหาพัฒนาการทางภาษาล่าช้าที่ควรได้รับการตรวจประเมินหาสาเหตุ

  • 0-4 เดือน ไม่ตอบสนองต่อเสียงในช่วงที่เด็กกำลังตื่นดี
  • 5-7 เดือน ส่งเสียงน้อย หรือไม่ส่งเสียงอ้อแอ้ โต้ตอบกับผู้เลี้ยงดู
  • 9-12 เดือน ไม่หันหาเสียง ไม่ทำเสียงเลียนเสียงพยัญชนะอื่นนอกจาก “อ”
  • 18 เดือน ไม่พูดเป็นคำเดี่ยวที่มีความหมาย
  • 24 เดือน พูดคำเดี่ยวที่มีความหมายได้น้อยกว่าหรือเท่ากับ 10 คำ
  • 30 เดือน ยังไม่พูดเป็นวลี2คำติด
  • 36 เดือน ไม่พูดเป็นประโยค3-4คำติด หรือพูดให้ผู้อื่นฟังเข้าใจได้น้อยกว่าร้อยละ 50
  • 48 เดือน ไม่พูดเป็นประโยค หรือหรือพูดให้ผู้อื่นฟังเข้าใจได้น้อยกว่าร้อยละ 80

สาเหตุของการพูดช้า

  1. การได้ยินผิดปกติ
  2. สติปัญญาบกพร่อง
  3. ออทิซึม
  4. สมองพิการ (cerebral palsy)
  5. พัฒนาการทางภาษาผิดปกติ
  6. การเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสม ขาดการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม
  7. สาเหตุอื่นๆ

การรักษา

  1. รักษาตามสาเหตุ
  2. ให้คำแนะนำในการกระตุ้นพัฒนาการทางภาษา
    • ออกเสียงพูดให้ชัดเจนเพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีในการพูด
    • พูดในสิ่งที่เด็กกำลังสนใจ และฝึกทำตามคำสั่ง
    • ส่งเสริมให้ใช้คำศัพท์ใหม่ และเห็นความสำคัญของการสื่อสารโดยใช้ภาษาพูด
    • ฝึกให้พูดในสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติ เช่น ตั้งคำถามปลายเปิด พูดขยายความในคำตอบของเด็ก เป็นผู้ฟังที่ดี ไม่เร่งรัดหรือกดดันเด็ก ควรให้แรงเสริมทางบวก
    • สร้างโอกาสการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมต่างๆ เช่น การอ่านนิทาน การเล่นสมมติ
    • งดหรือลดเวลาในการดูโทรทัศน์
คะแนนบทความ

มีบัญชีผู้ใช้อยู่แล้ว?